Bahti̇yar Vahapzade Hayatı ve Şiirleri

Takip Et

Bahti̇yar Vahapzade

16-08-1925 - 13-02-2009

1
Şiir
0
Takipçi
0
Yorum

Mahmud oğlu Bahtiyar Vahabzade, 16 Ağustos 1925 tarihinde Şeki'de doğdu. 9 yaşında ailesiyle beraber Bakü'ye taşındı. İlk ve orta öğrenimini bu şehirde tamamladı. 1942 yılında girdiği Bakü Devlet Üniversitesi Filoloji Bölümü'nden 1947 yılında mezun oldu ve aynı bölümde öğretim üyesi olarak ders vermeye başladı. 1964 yılında tamamladığı ünlü Azeri şair Samed Vurgun'un hayatı ve yaradıcılığı isimli monografisi ile filoloji doktoru ünvanını aldı.

1980 yılında Azerbaycan İlimler Akademisi üyeliğine seçilen Vahabzade, 2001 yılında emekli olana kadar üniversite de ders vermiştir.

Vahabzade, 1960'larda başlayan özgürlük hareketlerinin öncülerindendir. Bu konuda kaleme aldığı 1959 tarihli Gülistan isimli şiirinde, ikiye bölünen (İran ve Rusya) Azerbaycan halkının yaşadığı felaketleri anlatmıştır. Adı geçen eserinde dolayı 1962 yılında milliyetçi damgası vurulan şair 2 yıllığına üniversitede ki görevinden de uzaklaştırılmıştır. Bu olumsuzluklara ve Sovyet rejiminin baskılarına rağmen özgürlük mücadelesinden hiç yılmamıştır. Azerbaycan halkının sıkıntılarını konu ettiği pek çok eserini yurt dışına kaçırarak yayınlanmasını sağlamıştır.

Eserlerinde Azerbaycan Türkçesi'ni en temiz şekilde kullanmaya özen gösteren ve halkının duygularına tercüman olan Vahabzade Azerbaycan'da Halk Şairi adıyla anılır. 1995 yılında Azerbaycan özgürlük mücadelesindeki hizmetlerinden dolayı İstiklal nişanı ile ödüllendirilmiştir. Ülkesinin özgürlük simgelerinden biridir. Vahabzade 1980-2000 yılları arasında 5 defa milletvekili seçilmiştir. 2002 yılında kendisine Benim Garibim isimli kitabına istinaden Romanya Kültür Bakanlığı tarafından Komutan Madalyası verilmiştir. 13 Şubat 2009 tarihinde Azerbaycan'ın başkenti Bakü'deki evinde vefat etti. Bahtiyar Vahapzade'nin cenazesi, uzun yıllar ders verdiği Bakü Devlet Üniversitesinin salonunda düzenlenen törenden sonra tanınmış şair, edebiyatçı, bilim ve siyaset adamlarının mezarlarının bulunduğu Fahri Hıyaban'da toprağa verildi.

Vahapzade Türkiye'de Fuzuli'ye yapılan eleştirilere bir yanıt olarak Varlık dergisinde yayınlanan Yel Kaya'dan Ne Aparır? başlıklı makalesiyle tanınmıştır. Ayrıca yazıları, şiirleri Türk Edebiyatı dergisinde birçok edebi eleştirinin konusu olmuştur. Vahapzade şiirin yanında birçok manzum hikâye ve oyuna imza atmış, çeviriler yapmıştır. Eserlerinden Yollar-Oğulları'ı Cezayir'in bağımsızlık hareketine, Mugam'ı ise bestekar Üzeyir Hacıbeyli'ye ithaf etmiştir. Lord Byron'ın "Abidon Fellini" isimli eserini Azerice'ye çevirmiştir.

Eserleri

Ömürden Sayfalar (2000)
Vatan, millet, ana dili (2000)
Soru işareti (Kaynak yayınları, 2002)
Türkçe (Türkiye Türkçesi)
Rusca
İran'da Azerbaycan Türkçesi
Ermenice
Özbek Türkçesi
Almanca
İngilizce
Türkmen Türkçesi