Mahmud oğlu Bahtiyar Vahabzade, 16 Ağustos 1925 tarihinde Şeki'de doğdu. 9
yaşında ailesiyle beraber Bakü'ye taşındı. İlk ve orta öğrenimini bu şehirde
tamamladı. 1942 yılında girdiği Bakü Devlet Üniversitesi Filoloji Bölümü'nden
1947 yılında mezun oldu ve aynı bölümde öğretim üyesi olarak ders vermeye
başladı. 1964 yılında tamamladığı ünlü Azeri şair Samed Vurgun'un hayatı ve
yaradıcılığı isimli monografisi ile filoloji doktoru ünvanını aldı.
1980 yılında Azerbaycan İlimler Akademisi üyeliğine seçilen Vahabzade, 2001
yılında emekli olana kadar üniversite de ders vermiştir.
Vahabzade, 1960'larda başlayan özgürlük hareketlerinin öncülerindendir. Bu
konuda kaleme aldığı 1959 tarihli Gülistan isimli şiirinde, ikiye bölünen (İran
ve Rusya) Azerbaycan halkının yaşadığı felaketleri anlatmıştır. Adı geçen
eserinde dolayı 1962 yılında milliyetçi damgası vurulan şair 2 yıllığına
üniversitede ki görevinden de uzaklaştırılmıştır. Bu olumsuzluklara ve Sovyet
rejiminin baskılarına rağmen özgürlük mücadelesinden hiç yılmamıştır.
Azerbaycan halkının sıkıntılarını konu ettiği pek çok eserini yurt dışına
kaçırarak yayınlanmasını sağlamıştır.
Eserlerinde Azerbaycan Türkçesi'ni en temiz şekilde kullanmaya özen gösteren ve
halkının duygularına tercüman olan Vahabzade Azerbaycan'da Halk Şairi adıyla
anılır. 1995 yılında Azerbaycan özgürlük mücadelesindeki hizmetlerinden dolayı
İstiklal nişanı ile ödüllendirilmiştir. Ülkesinin özgürlük simgelerinden
biridir. Vahabzade 1980-2000 yılları arasında 5 defa milletvekili seçilmiştir.
2002 yılında kendisine Benim Garibim isimli kitabına istinaden Romanya Kültür
Bakanlığı tarafından Komutan Madalyası verilmiştir. 13 Şubat 2009 tarihinde
Azerbaycan'ın başkenti Bakü'deki evinde vefat etti. Bahtiyar Vahapzade'nin
cenazesi, uzun yıllar ders verdiği Bakü Devlet Üniversitesinin salonunda
düzenlenen törenden sonra tanınmış şair, edebiyatçı, bilim ve siyaset
adamlarının mezarlarının bulunduğu Fahri Hıyaban'da toprağa verildi.
Vahapzade Türkiye'de Fuzuli'ye yapılan eleştirilere bir yanıt olarak Varlık
dergisinde yayınlanan Yel Kaya'dan Ne Aparır? başlıklı makalesiyle tanınmıştır.
Ayrıca yazıları, şiirleri Türk Edebiyatı dergisinde birçok edebi eleştirinin
konusu olmuştur. Vahapzade şiirin yanında birçok manzum hikâye ve oyuna imza
atmış, çeviriler yapmıştır. Eserlerinden Yollar-Oğulları'ı Cezayir'in
bağımsızlık hareketine, Mugam'ı ise bestekar Üzeyir Hacıbeyli'ye ithaf
etmiştir. Lord Byron'ın "Abidon Fellini" isimli eserini Azerice'ye
çevirmiştir.
Eserleri
Ömürden Sayfalar (2000)
Vatan, millet, ana dili (2000)
Soru işareti (Kaynak yayınları, 2002)
Türkçe (Türkiye Türkçesi)
Rusca
İran'da Azerbaycan Türkçesi
Ermenice
Özbek Türkçesi
Almanca
İngilizce
Türkmen Türkçesi