Abdullah Bin Mesut radıyallahu anh ilk Müslümanlardan ve Ashâb-ı Kirâmın ilim ve fazilet bakımından önde gelenlerindendir. Künyesi Ebû Abdurrahman’dır. Müslüman olduğu günden itibaren Hz. Peygamber’in sallallahu aleyhi ve sellem yanından ayrılmamış ve ona hizmetten zevk almıştır.
Abdullah Bin Mesut radıyallahu anh zayıf, nahif bir kişi idi. Tatlı bir sesi, sevimli bir yüzü vardı. Müslüman olduğunda Müslümanların adedi çok azdı. Açıktan Kur’an okuyamaz ve Kâbe’de namaz kılamazlardı.
KUR’AN-I KERİM’İ AÇIKTAN OKUYAN İLK SAHABİ
Abdullah Bin Mesut radıyallahu anh bu duruma bir son vermek istedi. Bazı Müslümanların karşı çıkmasına aldırış etmeden, müşriklerin ileri gelenlerinin Kâbe çevresinde toplu halde bulundukları bir sırada yüksek sesle Kur’an okumaya başladı. Görmek ve duymak istemedikleri bu hâl karşısında müşrikler Bin Mesut’u radıyallahu anh cezalandırmak istediler ve onu İslâm’dan dönmeye zorladılar. Ancak o direndi. Kureyş müşrikleri ilk darbeyi bir anlamda Abdullah Bin Mesut’tan radıyallahu anh yediler. Ancak ona da Mekke’de rahat vermediler. O, Medine’ye hicret edip Muâz İbni Cebel’in radıyallahu anh yanına sığındı. Hz. Peygamber’in sallallahu aleyhi ve sellem hicretinden sonra, Medine’de yerleşti ve Hz. Peygamber’in maiyyetinden hiç ayrılmadı. Bütün harblere katıldı. Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem, onun Kur’an okuyuşunu dinlemekten zevk alırdı.
HADİS BİLGİSİNE RAĞMEN RİVAYETLERDE TİTİZ DAVRANIRDI
Tefsir, hadis ve fıkıh ilimlerinde engin bilgisiyle kendisinden sonraki âlimlere hocalık etmiştir. Özellikle Kûfeli âlimler onun rivâyet ve görüşleri istikâmetinde fıkhî görüşler ortaya koymuşlardır.
Hz. Peygamber’e sallallahu aleyhi ve sellem yakınlığı sebebiyle elde ettiği engin hadis bilgisine rağmen, rivâyet konusunda oldukca titiz davranırdı. Kendisinden 848 rivâyet bize intikal etmiştir. 64 hadisi hem Sahîh-i Buhârî hem de Sahîh-i Müslim’de yer alırken, 21 rivâyetini sadece Buhârî, 35 hadisini de sadece Müslim kitaplarında zikretmişlerdir. Böylece İmam Buhârî, İbni Mesut’un radıyallahu anh 85; İmam Müslim ise 99 hadisine Sahih’lerinde yer vermişlerdir. Diğer rivâyetleri ise Ahmed İbni Hanbel’in radıyallahu anh Müsned’inde ve öteki hadis kitaplarında bulunmaktadır.
Abdullah Bin Mesut radıyallahu anh, Hz. Osman zamanında Kûfe kadılığından Medine’ye döndü ve kısa bir süre sonra altmış yaşını geçmiş iken Medine’de vefat etti. Allah ondan razı olsun.
Kaynak: Prof. Dr. M. Yaşar Kandemir, Riyazüs Salihin, Erkam Yayınları
