Bilmez misin kendi halinden fikir,
Bu güne dek nice mekan değiştin,
Gahi gafil oldun gah ettin zikir,
Fehmettin mi nice erkan değiştin.

Bedenimde çardır dide-i ihsan,
La diyen münkire lazımdır burhan,
Bilirim çoklara ikisi nihan,
Gördüğünden nice seyran değiştin.

Aldanma havanın itibarına,
Şerefi şöhretin şan şikarına,
Nefsin arzusuna ten hisarına,
Ne kazandın bunca ünvan değiştin.

Gördüğüm mahbuba fedayım dersen,
Bende ehli tevhid nidayım dersen,
Sümmani sen sana şeydayım dersen,
Ya niçin yaramaz gülşen değiştin.

ERVAH-I EZELDE

Ervah-ı ezelde levh-i kalemde,
Bu benim bahtımı kara yazdılar,
Gönül perişandır devri alemde,
Bir günümü yüz bin zara yazdılar

Bulmadım şadlığın iradesini,
Çekerim bu gamın ziyadesini,
Herkes dosta verdi ifadesini,
Bizimkini ülüzgara yazdılar

Aşk benimle eyler daim kıyl-ü kal,
Daha sabretmeye kalmadı mecal,
Derdim taksimdara kıldım arzuhal,
Dedi neylim bahtın kara yazdılar.

Gönül gülşeninde har oldu deyu,
Hasretlik cismimde var oldu deyu,
Sevdiğim, sevdiğin pir oldu deyu,
Erbabı garezler yare yazdılar.

Dünyayı sevenler veli değildir,
Canı terkedenler deli değildir,
İnsanoğlu gamdan hâli değildir,
Her birini bir efkara yazdılar.

Nedir bu sevdanın nihayetinde,
Yadlar gezer yarin vilayetinde,
Herkes diyarında muhabbetinde,
Bilmem bizi ne civara yazdılar.

Kadrimi bilmeze eyledim minnet,
Derdimi artıran görmesin cennet,
Sarraflar verdiler yare bin kıymet,
Benim kıymetimi nere yazdılar.

Döner mi kavlinden sıdk-ı sadıklar,
Dost ile dost olur bağrı yanıklar,
Aşk kaydına geçti bunca aşıklar,
Sümmâni’yi derkenara yazdılar.

İNSAN EDERLER

Ervahı ezelde taksim babında
Herkese bir türlü ihsan ederler,
Kimi gam çeker de hayal habında,
Kimini tahtında sultan ederler.

Adamın bağrın muştayla ezerler,
Aheste aheste yola dizerler,
Elden ele kap dan kaba süzerler.
Yoğururlar sonra insan ederler.

Sümmani değilsin her işe agah,
Geçer gençlik fayda vermez ahu vah,
İstersen geda ol ister padişah,
Sonunda hak ile yeksan ederler.

CEYLAN GÖZLERİNE KURBAN OLDUĞUM

El ele vermiş de gelen güzeller,
Tanrı selamını almaz mısınız?
Mevlam sizi süs için mi yaratmış,
Siz gel demeyince gelmez misiniz?

Karadır kaşınız yaydan nic’olur,
Bugün dünya yarın ahret güç olur,
Bir gönül yapması yüz bin hac olur,
Siz gönül yapmasın bilmez misiniz?

Gurbete gidenler azığın alır,
Kimisi gider de kimisi kalır,
Kimi sevap için Kâbe'ye varır,
Kabe kapınızda(gönlünüzde) bilmez misiniz?

Sümmani'yem ben derdi niderim,
Başım alır diyar diyar giderim.
Yarın mahşer günü dava ederim,
Siz mahşer yerine gelmez misiniz?

USANDIM

Çoktan beri teki vatan olmuşam,
Diyar-i gurbette candan usandım,
El kahrı çekmekten ömrüm tükendi,
Ay yıl hafta değil günden usandım.

Gönül ister bu can vatanı aşa,
Dünyada ne geldi de gelmemiş başa,
Bende olan derdi yüklesen taşa,
Taşlar dile gelir "senden usandım".

Canım kurban olsun mertoğlu merde,
Benim emeklerim hiç oldu nerde,
Sefil sümman durmaz gider bu elde,
Aktı gözüm yaşı nemden usandım..

YOL VER DAĞLAR

Yol ver ulu dağlar aşam belinden
Şimdi bekler kömür gözlü yar beni
Ne çekerim ayrılığın elinden
Korkarım öldürür ah u zar beni

Dünyada bulmadım gönüle mekan
Nerde bir gül bitse etrafı diken
Yar o baht bende bu ah var iken
Hasret mahpus eder kara yer beni

Vay desinler ateşim yok közüm yok
Dahi yare yalvaracak yüzüm yok
Yokladım kendimi bir kem sözüm yok
Yara şekva etmiş ruzigar beni

Sümmani’yim kendi kendim okladım
şadlık taksiminde yattım yukladım
Yarin küçük defterini yokladım
Yazmış defterine ihtiyar beni