Niyazi Mısri̇

08-03-1618 - 16-04-1694

  • 20
    Şiir
  • 0
    Takipçi
  • 0
    Yorum



NİYAZİ MISRİ DİVANI
17. yüzyıl Halveti tarikatının Niyâziyye veya Mısriyye kolunun kurucusu, büyük bir sûfî tasavvuf edebiyatı ustası şairdir.


Asıl adı Mehmet olup, 12 Rebiülevvel 1027 / 8 Şubat 1618'de Malatya'nın şimdiki adı Soğanlı köyü olan İşpozi kasabasında dünyaya gelmiştir. Babası, yöresinin önde gelenlerinden Nakşbendiyye tarikatı mensubu Soğancızâde Ali Çelebi'dir. Niyâzî ve Mısrî ise mahlaslarıdır. Mısrî mahlası tahsilini Mısır'da yaptığından dolayıdır. Çeşitli medreselerde eğitim görmüş ve farklı yerlerde tasavvuf bilgisini geliştirmiştir. 1655 yılında Halveti şeyhi Ümmi Sinan'dan hilafet alarak irşada mezun kılınmış, memleketin pek çok yerinde vaazlar vererek halkı irşad etmeye çalışmıştır.


Şöhreti her yana yayılan Niyazî Mısrî, ordunun maneviyâtını yükseltmek için Sultan IV. Mehmet tarafından Lehistan seferine götürülür. Hakkında ileri sürülen iftiralardan sonra Limni adasına sürülür ve burada onbeş yıl çileli bir hayat yaşar. Ölümünden bir yıl kadar önce affedilir ve Bursa’ya döner. Fakat Bursa Kadısı'nın şikayeti üzerine tekrar Limni’ye gönderilir ve burada vefat eder. Osmanlı sultanı tarafından sürgüne gönderildiği Limni adasında 1693 (H.1105) senesinde bir Çarşamba günü kuşluk vakti vefat etmiş olup türbesi de aynı adada ziyaretgahtır.


Türkçe ve Arapça manzum ve mensur on ciltten fazla eseri bulunmaktadır. Aruz ölçüsü ile yazdığı şiirlerinde genellikle Nesimî ve Fuzulî’nin, heceyle yazdığı şiirlerinde ise Yunus Emre’nin etkisinde kaldığı görülür. Divanı’nın yanı sıra, “Risaletü’t-Tevhid, Şerh-i Esma-i Hüsnâ, Sûre-i Yusuf Tefsiri, Şerh-i Nutk-ı Yunus Emre, Risale-i Eşrât-ı Saat, Tahir-nâme, Fatihâ Tefsiri, Sûre-i Nûr Tefsiri” eserlerinden bazılarıdır.


Eserleri


Divân


Mecmuaları

Süleymaniye Küt. Reşid Ef. 1218 numaradaki mecmua.

Bursa Sultan Orhan Küt. 690 no’lu “Mecmua‐ i Kelimât‐ ı Kudsiyye” diye adlandırılan mecmua.


Risaleleri

Risâle‐ i Devriyye

Risâle‐ i Es’ile ve Ecvibe‐ i Mutasavvufâne

Risâle‐ i Eşrâtü’s‐ Sâat

Tabirnâme

Risâle‐ i Haseneyn

Risâle‐ i Hızriyye

Risâle‐ i Arşiyye

Vahdetnâme

Risâle‐ i İade

Risâle‐ i Nokta

Akîdetü’l‐ Mısrî

Risale fî Devrân‐ ı Sofiye

Etvâr‐ ı Seb’a


Şerhleri

Şerh‐ i Esmâ‐ i Hüsnâ

Şerh‐ i Nutk‐ ı Yûnus Emre


Ait Olduğu Söylenen Diğer Eser ve Risaleler

Lübbü’l‐ Lüb ve Sırru’s‐ Sır

Cenâb‐ ı Hakk’ın her şeyi muhit olduğu hakkında risale

Elğâz‐ ı Sofiye

Risale fî işareti’l‐ vâkıât fi’l‐ fatihati’ş‐ şerîfe‐

Rısâle‐ i usûl‐ i târikat

Usûl‐ i târikat ve rumûz‐ i hakikat

Eşrefoğlu Rûmî’ye ait beyitlerin şerhi

Bir beyitin şerhi

Tefsir‐ i duâ hakkında risale

Ahvâl‐ ı tarîkat‐ ı Hak

Tuhfetü’I‐ Uşşak ve Tuhfetü’l‐ Müştâk

El‐ levâyih iî suâl‐ i Şeyh Mısri

Güneşin mağribden nasıl doğduğu hakkında risale

Risâle‐ i îman‐ ı taklidi ve tahkiki

Ta’bîr‐ i sadâ‐ yı nâkûs

Risâle‐ i fî tasviri’l‐ ecsâm ve’l‐ erhâm

Risâle‐ i târîhiyye

Cüz‐ i la yetecezzâ


Yazdığı Tefsirler

Tefsîr‐ i sûre‐ i Yûsuf

Tefsîr‐ i innâ eradna’l‐ emânete

Tefsîr‐ i lem yekünıllezîne keferû‐

Allâhu nûru’s‐ semâvâti ve’l‐ ard—

Tefsîr‐ i âyet‐ i “İz kale rabbüke‐ ‐ ‐

Tefsîr‐ i âyet‐ i innallahe


Arapça Eserleri

Mevâidü’l‐ irfân

Devre‐ i Arşiyye

Tesbî‐ i Kasîde‐ i Bür’e (Bürde)

Tefsîr‐ i Fâtihatü’l‐ Kitâb

Mecâlis


Henüz yorum yapılmamış, ilk siz yorumlamak istermisiniz?
Yorum Yazabilmek İçin Lütfen Üye Girişi Yapınız.

Yeni Eklenen Şairler

Sultan Abdülaziz

1 Şubat 1830 , Pazartesi


Yıldırım Beyazit

10 Mayıs 1354 , Cuma


III.SELİM

24 Aralık 1761 , Perşembe


II. Mahmut

20 Temmuz 1785 , Çarşamba


Yavuz Sultan Seli̇m

10 Kasım 1470 , Perşembe


Hod'lu Noksani

1 Ocak 1922 , Pazar


Necati Bey

30 Kasım -0001 , Pazartesi


Behiştî

30 Kasım -0001 , Pazartesi


İbrahim Nasrallah

30 Kasım -0001 , Pazartesi


Uğur Işılak

15 Kasım 1971 , Pazartesi


Neşet Ertaş

1 Ocak 1938 , Cumartesi


Necmetti̇n Hali̇l Onan

1 Ocak 1902 , Çarşamba


Arif Ay

30 Kasım -0001 , Pazartesi


Cahit Koytak

29 Ocak 1949 , Cumartesi


Atilla ilhan

15 Haziran 1925 , Pazartesi


Yeni Eklenen Şiirler

Hayat/ M T

5 Mart 2024 , Salı - 17:07:42


Bizim Bakkal

2 Mart 2024 , Cumartesi - 20:51:39


İnanmeyom

29 Şubat 2024 , Perşembe - 00:05:49


Gurbet

27 Şubat 2024 , Salı - 22:56:31


Ne Taş Ne Toprak Kaldı

27 Şubat 2024 , Salı - 19:05:21


Böyle Değildi İ̇nsan

26 Şubat 2024 , Pazartesi - 21:46:23


1914…dilimde Hece

26 Şubat 2024 , Pazartesi - 19:52:57


Vefasız

25 Şubat 2024 , Pazar - 22:43:10


Bedir Gazvesi

25 Şubat 2024 , Pazar - 21:38:22


Unutursun

19 Şubat 2024 , Pazartesi - 14:55:36


Anadolu / Mt

19 Şubat 2024 , Pazartesi - 13:21:06


Hayvanlar Davacı Olmuş İnsandan

15 Şubat 2024 , Perşembe - 17:06:31


Hüzünlenirim

11 Şubat 2024 , Pazar - 18:19:00


Dert Etme Dünya

1 Şubat 2024 , Perşembe - 18:33:55


Nefes Arasıdır Koskoca Ömür

30 Ocak 2024 , Salı - 12:44:02